Droga społeczności szkolna!
Zapraszamy wszystkich serdecznie do śledzenia szkolnej strony internetowej oraz fb biblioteki, za pośrednictwem których będziemy obchodzić Miesiąc Języka Ojczystego.
Przypominamy, że w ubiegłym tygodniu uczniowie zostali zaproszeni do udziału w dwóch konkursach – szczegóły tutaj: https://zsgoladkowo.wixsite.com/index/post/zapraszamy-wszystkichuczni%C3%B3w-do-udzia%C5%82u-w-dw%C3%B3ch-konkursach-zokazjimiesi%C4%85caj%C4%99zyka-ojczystego
A dziś proponujemy przypomnieć sobie, że język polski żyje. Posłuchaj, obejrzyj, przeczytaj.
Przez najbliższy miesiąc towarzyszyć nam będzie piosenka, z której zaczerpnięte zostało hasło przewodnie naszego świętowania: https://www.youtube.com/watch?v=bP5bff0ngGU
OJCZYSTY
„Ojczysty” to przymiotnik utworzony bezpośrednio od rzeczownika ojciec, jego znaczenie nawiązuje jednak bardziej do słowa ojczyzna. Ojczysty to związany z ojczyzną, narodowy albo związany z miejscem urodzenia, albo też rodzinny. Język ojczysty to pierwszy poznawany przez człowieka język. Język, którym mówimy od urodzenia. Ciekawostką jest to, że w polszczyźnie mamy język ojców, język przodków – podczas gdy w innych językach jest to raczej język macierzysty – język matki.
POLSKI
Język polski. To nie tylko przedmiot szkolny, średnio przez wszystkich lubiany, mniej lub bardziej przez wszystkich lekceważony. To nie tylko najdawniejsze jego ślady, średniowieczne zabytki. Nie tylko Jan Kochanowski – ojciec literatury polskiej i nie tylko Adam Mickiewicz – autor naszej narodowej epopei.
DAWNY
Język polski to nie tylko najcenniejsze dobro chronione podczas zaborów i zarazem wielka siła, dzięki której przetrwaliśmy wtedy jako naród. Nie tylko podstawowy element naszej tożsamości narodowej, który nas określa, który mówi, kim jesteśmy.
Język polski to nie tylko przeszłość, rozsypujące się karty średniowiecznej Księgi Henrykowskiej, gdzie zapisano pierwsze zdanie po polsku. I nie tylko zorganizowany u progu XX wieku w jego obronie strajk uczniów we Wrześni.
Ale choć historia języka polskiego jest ogromnie ważna i wypada znać choćby najistotniejsze jej przystanki, chcemy dzisiaj zwrócić uwagę, że język polski to żywy twór nieustannie zmieniający się dzięki nam – użytkownikom.
DZISIEJSZY – ŻYWY
Współczesny język jest inny niż choćby 50 lat temu, bo inni są ludzie, którzy się nim posługują i inna jest rzeczywistość, do której się odnosi. Język nadąża za przemianami w każdej dziedzinie życia., zmiany te bowiem następują stopniowo – np. starsze formy wyrazowe najpierw współistnieją z nowymi, zanim nowe wyprą je całkowicie.
W prezentacji pokazujemy kilka przykładów zmian i nowości w języku polskim oraz odsyłamy do źródeł. Koronawirusowa rzeczywistość, w której żyjemy od prawie roku również nie pozostała bez wpływu na język.
Internet podsuwa nam jeszcze wiele innych ciekawych adresów, pod którymi możemy śledzić, co się dzieje z językiem polskim lub rozwiać wątpliwości dotyczące jego używania. Na przykład:
· Narodowy Korpus Języka Polskiego: http://nkjp.pl/
· Ile razy można używać tego samego przymiotnika? Tymczasem „fajny” ma co najmniej 20 odpowiedników, a „dobry” aż 70! Takie bogactwo jest do znalezienia w internetowych słownikach synonimów, czyli wyrazów bliskoznacznych. Aby nasze słownictwo nie było ubogie, warto zajrzeć na strony https://www.synonimy.pl/http://www.synonimy-online.pl/.
· Wielce ciekawą stroną jest także https://polszczyzna.pl/ , na której znajdziemy mnóstwo literackich i językowych ciekawostek, porad i zabawnych nieraz opowieści o języku polskim. Przeglądając ją możemy na przykład:
- poznać 100 najczęstszych błędów językowych w internecie;
- dowiedzieć się, dlaczego pies staje się psiskiem, czyli poznać zgrubienia w języku polskim;
- poznać najczęstsze błędy interpunkcyjne lub 20 najśmieszniejszych polskich słów;
- przyjrzeć się językowi reklam;
- poznać najtrudniejsze nazwy miejscowości w Polsce;
- … i wiele innych.
Zainteresowani? Ciąg dalszy opowieści o języku polskim nastąpi… 😊
Monika Plisecka, Katarzyna Łebkowska, Justyna Cieślak